تحلیل ساختاری و فراکتالی سیستمهای شکستگی سنگهای آهکی ژوراسیک منطقه اخلمد، شمال غرب بینالود، با استفاده از داده های سنجش از دور و مطالعات صحرایی

منطقه اخلمد در شمال استان خراسان رضوی و در زون بینالود قرار دارد. مطالعه شکستگی¬های ساختاری (structural fractures) و خصوصیات آماری و فراکتالی در واحدهای آهکی ژوراسیک در این تحقیق مدنظر بوده است. بدین منظور در مرحله اول، ابتدا نقشه شکستگی¬های ساختاری (خط¬واره¬های) این محدوده، به عنوان یک منطقه با دگرریختی شکننده با استفاده از تکنیک¬های دورسنجی و انواع داده¬های ماهواره¬ای شامل landsat etm+، aster و spot و نرم¬افزارهای دورسنجیarc gis 9.3، arcview gis 3.2، er-mapper 7.0 و envi 4.7 انجام شد. سپس برپایه نقشه رسم شده، شکستگی¬ها از نظر روند در 6 دسته طبقه بندی شدند و دیاگرام¬های گل¬سرخی دسته شکستگی¬ها رسم گردید. صحت این دسته بندی در بررسی¬های صحرایی نیز مورد بازبینی قرار¬گرفت. برای این کار خصوصیات هندسی و ساختاری شکستگی¬ها بر روی نقشه تهیه شده و همچنین در طی مطالعات گسل¬های اصلی در پیمایش¬های صحرایی، برداشت و مورد مقایسه قرارگرفتند. در این مقایسه دو گروه داده¬، درمورد سه دسته شکستگی همخوانی بالایی را نشان دادند. بررسی الگوی فراکتالی شکستگی¬ها با استفاده از نقشه رسم شده، خود متشابهی (self similarity) بالای شکستگی¬ها را در سراسر منطقه نشان داد. میانگین بعد فراکتالی (d) بدست آمده به میزان 41/1 محاسبه شد. رسم نقشه¬های منحنی میزان برای پارامترهای تراکم، تجمع، نقاط تلاقی و بعد فراکتال، با استفاده از نرم افزار arc gis 9.3 انجام پذیرفت. با تکیه بر نتایج مربوط به میزان و نحوه توزیع خط¬واره¬ها در نقشه ساختاری، چگونگی توزیع دو پارامتر i و ? ، توزیع مقادیر d و نقاط تلاقی در نقشه منحنی¬های تراز، و همچنین با توجه به روند و نوع حرکت گسل¬ها، به نظر می¬رسد که تغییرات ساختاری ایجاد شده در منطقه مورد بررسی در نتیجه دو مرحله تنش می¬باشد. در مرحله نخست محور تنش فشارشی حاکم بر منطقه، دارای راستای عمومیne-sw و در مرحله دوم دارای راستای عمود به سطح زمین را دارا بوده است. با درنظر گرفتن مطالب یاد شده، چنین می¬نماید که الگوی تغییرات ساختاری در منطقه اخلمد تحت مکانیسم فشارشی است. با توجه به نتایج حاصله بررسی شکل¬گیری گسل¬های نرمال با توجه به تنش¬های فشارشی حاکم بر منطقه جهت مطالعات بعدی در این منطقه، پیشنهاد می¬گردد.